Südlü Kofe Nədir və Necə Hazırlanır?
Nə qədər qəribədir, elə deyilmi? 15 il əvvəl kofe deyiləndə iki əsas və bir yan alternativimiz var idi. Türk Qəhvəsi, Nescafe və Südlü Qəhvə. Digər qəhvələri bilənlərin sayı çox az idi.
Söhbət latteyə gəldikdə, təbii ki, Kapuçino, Flat White, Macchiato və ya başqa bir şey ortaya çıxdı, südlü qəhvəmiz indi mistoya çevrildi. Əslində qınaq etmirik, səhv başa düşməyin, əksinə, qəhvə sənayesinin bu qədər inkişaf etməsinə çox sevinirik, çünki inkişaf edən sektorlarda hər şey daha keyfiyyətli olur.
Unutmayın, əvvəllər qəhvənin haradan gəldiyi və hansı fermada istehsal edildiyi heç kimin vecinə deyildi. Əslində belə xüsusi qəhvə çox vaxt öz dəyərini tapa bilmirdi. Lakin sənaye inkişaf etdikcə bunların hamısı vacib olmağa başladı. Fərqli qəhvələrin dadına baxdıqca dad duyğumuz genişlənirdi. Eyni şey südlü qəhvəyə də aiddir.
Ancaq əvvəlcə bu məlumatı növbəti abzasda çıxarmaq üçün cibimizə qoyaq. Qəhvənin dadına baxarkən, kofe qurtumları ilə bir qədər hava ağıza alınır. Slurping adlanan bu dequstasiya üsulunda ağıza daxil olan hava qəhvə ilə birləşərək onu daha yaxşı dadmağa imkan verir.
Qəhvəsevərlərin sevimlisi Cappuccino adlı yazıya keçid edib oxuya bilərsiniz.
Südlü Kofe Hazırlamaqda Əsas Sirr Nədədir?
Bəs bu müasir südlü kofelərin sirri nədir, niyə bizi bu qədər cəlb edir? Köhnə növ südlü qəhvə ilə yeni nəsil südün əsas fərqi südün köpürmə yolu ilə alınmasıdır. İndi üst abzasdakı məlumatları cibimizdən çıxaraq, süd köpüklənəndə qəhvə ilə birlikdə içində hava olan kiçik baloncukları da qurtumlayırıq. Beləliklə, qəhvədən aldığımız ləzzət eksponent olaraq artır. Bu səbəbdən espressoya klassik üsulla ocaqda qaynadıb hazırladığınız südü əlavə edərək hazırlayacağınız içki ilə köpürdülmüş südlə hazırlanan içki arasında ciddi dad fərqi var.
Bundan əlavə, köpüklənmiş südün həcmi 3 dəfəyə qədər artır. Beləliklə, siz əslində qəhvənizi daha az südlə hazırlamış olursunuz, bu da qurtumunuzdakı qəhvə nisbətini artırır. Bu, əslində eyni qurtumda daha çox qəhvə dadmağa imkan verir. Bununla belə, həcm fərqi hava/buxarla qarşılandıqca əldə etdiyiniz ləzzət artır.
Bəs sirr nədir? İlk növbədə peşəkar espresso maşınlarında olan süd köpürtmə çubuqlarıdır. Köpürən çubuğun əsas funksiyası buxarı südlə qarışdırmaqdır. Lakin südün yaxşı köpüklənməsi üçün buxar da müəyyən qədər hava qəbul etməlidir ki, bu da köpüklənmənin başlanğıcında çubuğu süd səthinə bir az yaxın saxlamaqla əldə edilir. Bu çubuqlar südü o qədər kiçik baloncuklarla köpükləndirir ki, siz onu içən zaman onun köpüklənmiş süddən hazırlandığını belə hiss etmirsiniz.
Digər incə məqam isə südün tərkibindəki proteindir. Ölkəmizdə tez-tez yağla qarışdırılır. Köpüklü ayranın yağlı qatıqla hazırlandığını təbii ki, bilmirik, amma yağdan daha vacib olan proteindir. Protein südün daha asan köpüyünə səbəb olur və onun qəhvəyə verdiyi ləzzət daha çox olacaqdır.
Ancaq bu köpüklənmənin baş verməsi üçün protein molekulları qırılmalı və hava qabarcıqlarını tutmalıdır. Protein bir tərəfdən hidrofilik (suyu sevən) və bir tərəfdən hidrofobik (suyu sevməyən) strukturdan ibarətdir. İstiləşmə zamanı hidrofobik tərəf hava qabarcıqlarına yapışır, hidrofilik tərəf isə südün içindəki suyu yaxın saxlayır. Bu, mayedə havanı tutan və südə özünəməxsus köpürmə xüsusiyyətlərini verən şeydir. Bu səbəbdən köpüklənmə prosesi soyuq südlə başlayır və 70-75 dərəcədə bitir. Çünki yüksək temperaturda protein tamamilə parçalanır və hidrofobik və hidrofilik quruluş da pozulur. Beləliklə, süd köpüyü qırılır. Əslində son dərəcə isti südlü latte istədiyinizi deyəndə daddan imtina etmiş olursunuz.
Əsas məsələ yağ deyil, protein olduğundan, pəhriz südü ilə köpürmə çox asanlıqla əldə edilə bilər. Ancaq axıcılığı yavaşlatmaq üçün bəzi yağlar da lazımdır. Buna görə də, yarım yağlı süddən istifadə edə bilərsiniz.
Qəhvə Həvəskarları üçün Maraqlı Hədiyyə İdeyaları adlı yazıya keçid edib oxuya bilərsiniz.
