Ağrı Kəsici Olaraq Qəhvə İçmək Olarmı?
Bu yazımızda qəhvəni ağrı kəsici kimi istifadə etmək olarmı yoxsa olmazmı sualını cavablandıracayıq.
Qəhvə illərdir sağlamlıqla bağlı bir çox mübahisələrə səbəb olan bir içkidir. Bunlardan başlıcası qəhvənin ağrı kəsici kimi istifadə mövzusu, qəhvə asılılığı, ümumi sağlamlığımıza təsiri və qəhvənin dərmanlarla necə qarşılıqlı əlaqəsidir.
Qəhvəni ağrı kəsici kimi istifadə etmək olarmı?
Bu mübahisələrə 2007-ci ildə Washington School of Pharmacy Universiteti tərəfindən aparılan və elan edilən araşdırma səbəb oldu. Tədqiqatlar Tylenol, Excedrin və bir çox oxşar ümumi təyinatlı ağrıkəsicilərin əsas aktiv tərkib hissəsi olan asetaminofenin kofeinlə qarışdırılmasının təsiri istiqamətində aparılmışdır. Nəticələr mediada və bir çox mətbuat orqanlarında panika və şişirtmə ilə manşetlərə çevrildi. Bütün bu başlıqlar kofein və asetaminofenin qarışdığı zaman zəhərli maddənin necə əmələ gəldiyindən və qaraciyərə nə qədər pis təsir etdiyindən bəhs edirdi.
Dərhal “vay” deməyin, şükürlər olsun ki, araşdırmalar daha da dərinləşib əslində məsələnin belə olmadığı üzə çıxıb. Əslində qəhvənin və Tylenol kimi dərmanların qeyd olunan dərəcədə zərər verə bilməsi üçün gündə 20 fincandan çox qəhvə istehlak edilməsi lazım olduğu ortaya çıxdı. Bir sözlə, ağrıkəsici ilə qəhvə içməkdə problem yox idi. Sadəcə, qəhvə limitini aşmayın.
Ağrı kəsici istehsalçıları rahat nəfəs aldılar. Məhz bu vaxtlarda Sağlamlığın İnkişafı Mərkəzi (CFAH) yeni bir araşdırma və insanlarla aparılmış yeni təcrübənin nəticələrini dərc etdi. Onlar təkbətək fərdi cavablara əsaslanaraq izah ediblər ki, kofe ilə qəbul edilən ağrıkəsicilər aktiv maddəni həll etməyə kömək edir və sinir fəaliyyətinə təsir edərək ağrı səviyyəsi daha da azalır. Hətta hesabatın sonunda belə bir ifadə var idi: “Ola bilsin ki, hətta kliniki olaraq qəhvə də kömək edir”.
Ağrı kəsici olaraq qəhvə
Bu hesabat və təcrübələrdən 3 il sonra London Goldsmiths Kollecinin 50 kişi və 50 qadından ibarət test qrupu ilə apardığı təcrübə gündəmə gəldi. Qollarını buzlu suya batıran subyektlərdən nə qədər sonra özlərini narahat hiss etdikləri soruşulub. Hər birinə 250 mq kofein verilmiş qadın subyektlər buzlu suda daha uzun müddət dayandılar, kofein verilməyən kişilər isə çox tez narahatlıq hiss etdilər.
Nəhayət, qəhvə dənəsinin genom ardıcıllığı 2004-cü ildə Braziliya Universitetinin EMBRAPA (Brazilian Agricultural Research Corp) ilə birgə həyata keçirdiyi layihə çərçivəsində araşdırıldı. Nəticələrə görə, uzun müddətdir məlum olmayan bəzi zülal hissəciklərinin ağrıkəsici və sakitləşdirici təsirə malik olduğu müəyyən edilib. Siçanlar üzərində aparılan sınaqlarda onun morfinə bənzər təsirlərə malik olduğu və hətta morfindən bir klik daha uzun müddət təsir etdiyi aşkar edilmişdir. Maraqlıdır ki, eyni təcrübə heç vaxt insanlar üzərində aparılmayıb.
Qəhvəbazın nə düşündüyünü soruşsanız, hətta kofeinin enerji vermək və ürək döyüntüsünü artırmaq kimi təsirləri də dərmanın aktiv maddələrinin ağrılı bölgəyə daha tez çatmasını təmin edir. Yuxarıdakı universitetlərin araşdırma nəticələrini oxuyandan sonra düşünürəm ki, artıq deyiləsi bir şey yoxdur.
Qəhvəniz hazırdır? Baş ağrınız istər gərginlik, istər miqren, istərsə də asmadan qaynaqlanırsın, bir fincan qəhvə ilə nə olursa olsun özünüzü daha yaxşı hiss edəcəksiniz.